‘Gebaseerd op een ware leugen’. Met deze variatie op de gekende filmintroductie trekt de Chinees-Amerikaans cineaste Lulu Wang ons een bitterzoet familie(melo)drama in. Semi-autobiografisch bovendien, naar verluidt.
In New York verneemt Billi (innemend neergezet door de hese rapster Awkwafina) dat haar oma in China longkanker heeft en terminaal is. Hoewel ze net naast een prestigieuze beurs heeft gegrepen en blut is, wil ze meteen naar haar ‘Nai Nai’ toe. Haar ouders, die naar de States emigreerden toen Billi vijf was, vinden dat geen goed idee. Ze gaan oma ook niet vertellen dat ze nog maar even te leven heeft, want dat hoort niet zo in China. “Als mensen kanker krijgen, gaan ze dood. Niet van de kanker, maar van de schrik”. Zodoende.
Als voorwendsel om iedereen voor een laatste samenzijn met oma naar China te krijgen, schudden haar naar de VS en Japan uitgeweken zonen pro forma een trouwfeest voor een onthutste neef uit hun mouw. Billi heeft het lastig met het hele opzet, maar stapt uiteindelijk toch mee in de façade…
Je zou zo denken dat al dat verzwijgen een enorme ‘olifant in de kamer’ zou opleveren in alle scènes met de onwetende Nai Nai en haar loochenende familiekring. Maar hoewel de leugen om bestwil constant door de hoofden spookt, haalt een soort joviale familiariteit het al snel van de ongemakkelijke kletspraat. In wisselend geestige en aandoenlijke vignetjes worden de door afstand en tijd verbrokkelde familiebanden en culturele geplogenheden aangehaald, en borrelen gevoelens van weemoed op over de achtergelaten en onherkenbare geboortegrond.
Wang schaatst met milde flair voorbij elk tranendal, houdt de melancholie low-key en puurt nogal wat lichtkomisch effect uit de veelal benevelde ontboezemingen, die haaks staan op de beoogde feestvreugde. Zij laat bovendien slim in het midden wat oma, die niet van gisteren is, nu zelf denkt over de zogenaamd goedaardige schaduwen op haar longfoto’s.
De meanderende en onopdringerige vertelstijl van ‘The Farewell’ past als een handschoen op de dynamiek van een over de aardbol uiteengewaaierde familie. Dat levert een hartelijke, universele tragikomedie op. Hoogst genietbaar voor elkeen die even geen zin heeft in cynisme.
‘The Farewell’ komt op 22 januari in de Belgische cinema’s.
Auteur: Karin Seberechts