Cijfers leggen omvang probleem bloot
Wie thuis of op de werkvloer geweld meemaakt, draagt daar vaak ernstige psychologische gevolgen van. De vakbond wil mee een vuist maken tegen huiselijk geweld en geweld in de werkomgeving. Een recente studiedag van het ACV in Brussel focuste op dit thema en leerde wat syndicalisten kunnen ondernemen om het probleem aan te pakken en in te dijken.
#stopgeweldtegenvrouwen… ook op het werk. Dat was de titel van de jaarlijkse genderstudiedag van ACV Gender en CSC Femmes. Voor de editie van dit jaar, op 6 december 2018, lag het onderwerp voor de hand: de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) werkt namelijk aan een internationale conventie over geweld dat samenhangt met ‘gender’. Die conventie, in combinatie met een aanbeveling, zou in juni 2019 rond moeten zijn. De deelnemers aan de studiedag konden luisteren naar een boeiende mix van Belgische en internationale experts. En er waren ook workshops.
Gevolgen op werkvloer
Marijke Weewauters werkt bij het federaal steunpunt partnergeweld van het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen (IGVM). Zij kwam als eerste deskundige aan het woord. Weewauters citeerde een aantal resultaten van een enquête over huiselijk geweld en de gevolgen daarvan op de werkvloer. De cijfers liegen er niet om. Zo zijn 1 op 7 vrouwen en 1 op 10 mannen het slachtoffer van huiselijk geweld. Elke dag lopen bij de politie gemiddeld 106 meldingen binnen over huiselijk geweld in België. En elk jaar zijn er gemiddeld 153 moorden of pogingen tot doodslag die samenhangen met huiselijk geweld.
Er rust nog een groot taboe op deze vorm van geweld. Huiselijk geweld houdt ook niet vanzelf op. Feiten van deze aard in de thuisomgeving hebben ook effecten op het werk. Slachtoffers blijven vaak afwezig op het werk door de psychologische gevolgen van wat ze thuis ondergaan. Meer dan eens worden ze ‘gestalkt’ door een gewelddadige partner. Zeven procent van de slachtoffers raakt uiteindelijk zijn of haar job kwijt. Daarom pleit het IGVM ervoor om de kwestie op de agenda te zetten in de onderneming. Mensen weten nog veel te weinig dat ze bij een vertrouwenspersoon terecht kunnen. Verder wordt aangeraden om het noodnummer ‘1712’ te afficheren in de onderneming.
Het ACV maakte de nieuwe brochure ‘Mijn collega is slachtoffer van seksistisch of seksueel geweld’. Die brochure mikt op vakbondsafgevaardigden en moet hen helpen om werknemers te begeleiden die thuis of op het werk geweld meemaken en ondergaan. Belangrijk is dat vakbondsafgevaardigden zelf het gevaar niet opzoeken, maar vooral een luisterend oor bieden én slachtoffers kunnen doorverwijzen naar andere instanties. Daarnaast kunnen er ook praktische maatregelen worden genomen: iemands werklocatie aanpassen, een telefoonnummer doorverbinden enzovoort.
Conventie bij IAO
Internationaal valt er ook één en ander te zeggen over dit probleem. Hoe wil de IAO werk maken van een conventie tegen gendergebonden geweld? Wat voor problemen duiken daarbij op? Hoe is hierrond samen te werken? Martine Le Garroy van de ACV-centrale CNE, Karin Debroey (ACV Internationale dienst) en Annemie Janssens (Wereldsolidariteit) legden uit hoe er over het toekomstige document wordt onderhandeld en gediscussieerd. Zij werden bijgesprongen door Brenda Modise, een vakbondsvrouw uit Zuid-Afrika. In dat land zijn de vakbonden heel actief in de strijd tegen gendergebonden geweld. Modise vestigde ook de aandacht op sectoren waarin vaker sprake is van zulk soort geweld, zoals het onderwijs en de dienstensector.
Françoise Kemajou van de Europese denktank ‘Pour la solidarité’ gaf uitleg over CEASE, een project dat bedrijven en werkgevers wil aansporen om zich te engageren in de strijd tegen gendergebonden geweld op de werkvloer. In ons land loopt dit project tot op heden alleen in Brussel en Wallonië.
Ideeën voor militanten
Na de bijdragen van diverse experts konden de ACV-militanten aan de slag in workshops. In één workshop werd een mogelijke gedragscode voor de werkvloer voorgesteld. Anderen kregen van LBC-NVK-secretaris Ine Hermans te horen hoe de vakbond het #metoo-verhaal aanpakt in de cultuursector.
Er werd ook gediscussieerd over de bevoegdheden van de ondernemingsraad, het preventiecomité (CPBW) en de vakbondsafvaardiging als het gaat over de strijd tegen gendergebonden geweld. In één van de workshops kon worden ingeoefend hoe je moet reageren op seksisme op de werkvloer. Reageren? En hoe dan best?
6 december 2018 bracht dus niet enkel het bezoek van Sinterklaas, maar ook heel wat do’s & don’ts voor militanten die gendergebonden geweld in de werkomgeving willen aanpakken.
Auteur: Jolien Pollet | Foto: Pixabay en ACV