Wat weten we eigenlijk van IJsland, behalve dan dat Björk, Sigur Rós en wellicht een voetballer of twee, drie er vandaan komen? En dat het eiland bijna kapseisde door de bankencrisis? Niet zo veel eigenlijk. Daar zal Hafsteinn Gunnar Sigurdsson met ‘Under the Tree’ alvast geen verandering in brengen. Maar wie een glimp wil opvangen van de curieuzere kantjes van ‘gewone’ IJslanders: met alle plezier.
‘Under the Tree’ gaat van start in het echtelijke bed van Atli en Agnes, waar nog weinig actie te noteren valt. Als Atli door vrouwlief betrapt wordt met homevideo’s van het betere werk uit vroeger tijden, mag hij zijn boeltje pakken, en krijgt hij zijn kind niet meer te zien. De dertiger trekt dan maar naar pa en ma Baldvin en Inga, in een nette buitenwijk. Maar dat ‘net’ nog niet hetzelfde is als ‘vredig’, is een understatement om u tegen te zeggen… Sinds buurman Konrad zijn beklag deed over Baldvins weelderige boom, die zijn tuin én zonnebadende eega in de schaduw zet, gaan de verwensingen en pesterijen heen en weer. Wanneer behalve Inga’s favoriete zoon – niet Atli welteverstaan – ook de huiskat spoorloos verdwijnt, gaat de ratio in de burenvete helemaal aan het zwalpen.
Ik zou de brave burgers niet te eten willen geven, die met elkaar in de clinch gaan wegens overhangende takken en zonwerend gebladerte. Maar zo bont als onder deze IJslandse boom maken die het hopelijk niet.
Sigurdsson overschouwt de tot pure manie aanzwellende exploten van zijn ruziënde buren in een nuchtere toonaard, tot ook die stevig van het padje af sukkelt. Hij drenkt zijn donkere satire in een zonnig zweem en zoekt plagerig de grenzen op tussen rede en waanzin. Van bewonersvergaderingen die over de riolering moeten gaan, maar steevast op heibel over luidruchtige seks uitdraaien, over een dwalende vader die zijn kind uit school plukt om te gaan picknicken naast de Ikea-parking tot lugubere wandaden met huisdieren: dit maatschappelijk doorkijkje dokkert aldoor geamuseerd tussen burleske en drama. Enig mededogen moeten we de IJslandse cineast – naast zijn sardonische blik – toch wel meegeven: al zijn personages zijn in wezen wellicht aardige lui, met littekens op hun ziel. Dat ze daar nog lang niet mee klaar zijn kan u hier, hopelijk even geamuseerd, aanschouwen.
‘Under the Tree’ (Undir trénu) komt op 9 mei in de Belgische cinema’s.
Auteur: Karin Seberechts