Geen mens bij zinnen wil gepensioneerden ‘in de bijstand’
De pensioenen in België horen tot de laagste van West-Europa. Dat is een open deur intrappen. Je zou dan ook van een regering mogen verwachten dat ze er alles aan doet om die pensioenkloof weg te werken. Maar niets is minder waar.
De regering-Michel zwaait, in navolging van de ploeg van Elio Di Rupo, met de hakbijl om onze magere pensioenen nog meer uit te hollen. Vooral de periodes waarin iemand niet werkt, worden in het vizier genomen.
Het pensioen wordt berekend op basis van het (begrensd) loon dat je verdient tijdens je hele loopbaan. Maar soms gebeurt het dat je niet werkt, bijvoorbeeld omdat je ziek of werkloos bent. Voor die periodes wordt het pensioen berekend op basis van het loon dat je verdiende vóór de ‘inactiviteit’. ‘Gelijkgestelde periodes’ heet zoiets in het jargon.
Het verhaal dat de pensioenen ‘onbetaalbaar zijn’ is pure politieke stemmingmakerij.
Werknemers en werkgevers betalen namelijk bijdragen om een vorm van inkomen te voorzien voor mensen die niet kunnen werken of met pensioen zijn. Dat is ook de kracht van onze sociale zekerheid. Actieven zijn solidair met niet-actieven. Iedereen kan ziek worden of zijn baan kwijtspelen. En wie hoopt er niet op een goed pensioen na een lange loopbaan?
Sociale zekerheid als graaibak
Maar de regering ziet de sociale zekerheid eerder als een graaibak waarin ze kan scharrelen om de begroting weer op de rails te zetten. De werklozen zijn de pineut. Eerst door een verstrenging van de regels voor werkloosheidsuitkeringen. Nu door hun pensioen te berekenen tegen een minimumloon. Dat scheelt een flinke hap in het latere pensioen. De werkloze wordt zo verschillende keren gestraft. Een lager inkomen tijdens de werkloosheid. Geen mogelijkheid meer om een aanvullend pensioen op te bouwen via het werk. En later een kleiner pensioen, dat amper het bestaansminimum overschrijdt.
Raken aan de ‘gelijkstellingen’ is verkeerd. Wie dat doet, duwt de mensen uiteindelijk naar een bijstandssysteem. Bovendien is het niet voor elke werkloze zo simpel of vanzelfsprekend om een gepaste job te vinden.
De pensioenen moeten worden verhoogd. Voor iedereen. Het verhaal dat ze ‘onbetaalbaar zijn’ is pure politieke stemmingmakerij. Bewindslieden en parlement moeten de juiste politieke keuzes (willen) maken. Begin met een rechtvaardige fiscaliteit. En zet een rem op de lastenverlagingen, de flexi-jobs en andere constructies die ertoe leiden dat er steeds minder geld naar de sociale zekerheid vloeit. Geld dat broodnodig is om het wettelijk pensioen te versterken.
In samenspraak met de sociale partners, de financiers van onze sociale zekerheid, moet het systeem worden hervormd om de huidige én toekomstige gepensioneerden een hoogwaardig pensioen te bezorgen. Een welvaartsstaat die naam waardig is daar perfect toe in staat.