Stevige vaardigheden en rijke ervaring zijn grote troeven
Tal van 55-plussers hebben stevige ‘competenties’ en een rijke beroepservaring. Toch vangen ze nog altijd dikwijls bot wanneer ze opnieuw werk moeten zoeken. Hun zoektocht wordt soms minder lastig naarmate ze hun ‘netwerk’ kunnen uitbreiden. Dat is althans de filosofie achter een aantal ‘netwerkevents’ die 55-plussers zelf organiseren in samenwerking met de VDAB. Herman Todts en Linda Darcon doen één en ander uit de doeken.
“Haal 55-plussers aan boord!”, luidt de oproep die de organisatoren willen lanceren. Ze onderstrepen dat er “geen leeftijd staat op talent”. Aan troeven is er geen gebrek bij werkzoekende 55-plussers. Ze beschikken over veel beroepservaring, specifieke vakkennis, levenservaring, mensenkennis, inlevingsvermogen. Ze hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel, werken nauwkeurig en wekken vertrouwen bij collega’s en klanten. 55-plussers zijn ook sterk in relativeren, omgaan met moeilijke situaties. Ze zijn flexibel (de kinderen zijn vaak volwassen of het huis uit), loyaal aan het bedrijf, minder gefocust op carrière maken en hebben een groot arbeidsethos. En, als toemaatje: ze zijn vaak uitstekende coaches voor jongere collega’s en nieuwe werknemers.
De EU, België en de regionale overheden streven ernaar om de werkzaamheidsgraad bij 55-plussers flink op te krikken tegen 2020. Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Tegen 2020 zou 50 procent van de 55-plussers in ons land aan de slag moeten zijn. In 2016 zaten de meeste provincies van ons land nog onder dat cijfer, maar er is wel vooruitgang geboekt. Ook uiteraard omdat de politiek het veel moeilijker maakt om vervroegd het beroepsleven te verlaten; het is nu een stuk moeilijker om met SWT (brugpensioen) te gaan.
Herman Todts en Linda Darcon zijn nauw betrokken bij het netwerkevent voor werkzoekende 55-plussers dat op 19 oktober plaatsvindt in Mechelen. Na een lange loopbaan in de scheepvaartsector zag Herman zich in 2009 genoodzaakt om andere horizonten te verkennen. “Toen ik als vrijwilliger Nederlandse les gaf aan anderstaligen, besefte ik dat ik niet gedoemd was om alleen maar containers te verkopen; ik was perfect in staat om mijn brood met iets heel anders te verdienen.” Herman vond in 2010 werk bij de VDAB, waar hij nu als ‘accountmanager’ werkgevers bezoekt.
Linda verloor haar fijne baan in de kruiden- en specerijenbranche. Haar opzeg loopt nog tot 2019 maar ze volgde al een opleiding om zich om te scholen tot managementassistente. “Ik heb veel professionele bagage”, vertelt ze zelfzeker. “Nu zoek ik naar een job waarin ik me goed thuis voel, eventueel in een andere bedrijfstak. Enkele maanden geleden zat ik dicht bij een nieuwe baan maar het lukte net niet.”
“Door de toenemende krapte op de arbeidsmarkt zien we dat het voor werkzoekende 50-plussers iets minder lastig is geworden”, zegt Herman. “Voor 55-plussers blijft het wel heel lastig. We merken dat werkgevers al wat sneller interesse tonen. Sommige werkgevers willen heel graag oudere kandidaten omdat die rust in de winkel brengen en veel ervaring meebrengen.”
Weg met de clichés
De vele troeven van 55-plussers nemen niet weg dat er ook hardnekkige vooroordelen en clichés circuleren. Ze zijn ‘te oud’, ‘te duur’, ‘vaak ziek’, ja zelfs ‘verwaand’. “Soms zijn oudere werknemers duur door cao-afspraken, maar lang niet altijd”, bedenkt Herman. “Ik ben zelf bij de VDAB gestart tegen een beginnersloon.”
Linda: “Vroeger had ik een firmawagen en een laptop van het bedrijf. Ik besef dat ik die voordelen niet overal kan krijgen.” Het vaak ziek zijn valt in de praktijk ontzettend mee, als we zware ziektes buiten beschouwing laten. 55-plussers lijden veel minder aan de ‘maandagochtendziekte’ omdat het geen grote feestbeesten (meer) zijn. In een nieuwe baan relativeren ze vaker waardoor ze minder rap een burn-out riskeren.
Herman: “Soms hebben ze wel een sterk ego en denken ze dat ze alles al hebben gezien. Dat kan tegen hen spelen want heel wat rekruteerders zijn een stuk jonger.”
Ons Recht: De VDAB werkte vroeger met 50+ clubs. Waarom zijn die er niet meer?
Herman Todts: “In de 50+ clubs was er veel individuele begeleiding. De deelnemers leerden er ook opnieuw hoe ze moesten solliciteren. Maar we dachten toen te vaak vanuit een ivoren toren. Nu werkt de VDAB veel meer sectoraal en provinciaal, en dat verkleint de afstand tot de werkgevers. Maar opgelet, op een aantal plaatsen hebben we nog altijd een specifieke werking rond 50-plussers.”
Goede ervaringen
Ons Recht: Vanwaar komt het idee om netwerkevents voor 55-plussers te organiseren?
Herman: “We hadden al geslaagde ervaringen met initiatieven die uitgingen van laaggeschoolde werkzoekenden. Onze grote baas, Fons Leroy, stelde voor om iets gelijkaardigs te bedenken voor 55-plussers. Geen klassieke ‘job dating’ maar events. In elke Vlaamse provincie vindt een netwerk-event plaats dat door mensen uit de doelgroep zelf wordt ingekleurd. Uniek is dat we hierbij zoveel verantwoordelijkheid geven aan de 55-plussers. We hebben wel veel volk in de voorbereidende werkgroepen, en dat is niet altijd makkelijk. Maar we zien deze ervaring ook als een leerschool.”
Ons Recht: Wat moeten we ons juist voorstellen bij zo’n event?
Herman en Linda: “Het is onze bedoeling om werkzoekende 55-plussers en werkgevers bijeen te brengen op een informele manier. We focussen op de competenties en talenten, wat voor de bedrijven toch wel nieuw is. Het event moet de werkzoekenden helpen om hun netwerk uit te breiden en een positieve indruk na te laten bij werkgevers. Heel wat werkaanbiedingen worden nog altijd ‘via-via’ ingevuld. De werkzoekende kan een visitekaartje of zijn cv meegeven. We denken dat een netwerkevent werkgevers sneller over de drempel zal trekken.”
Ons Recht: Wat zijn de profielen van de werkzoekenden die mee organiseren?
Linda: “Het zijn mensen met heel uiteenlopende profielen en achtergronden. De meesten hebben wel bediendejobs gedaan. Maar er is ook een vrouw bij die niet zo hooggeschoold is, en ook zij blijft naarstig komen naar onze werkgroepen.”
‘Langer werken’
Ons Recht: ‘De politiek’ is van mening dat mensen langer moeten werken. Sommige bewindslieden vinden het maar niks dat bedrijven à la ING oudere werknemers betalen om thuis te blijven. Onlangs was er terecht veel ophef over een plan om oudere werklozen later minder pensioen te geven!
Herman: “Ik had onlangs de kans om een 62-jarige werkzoekende binnen te loodsen bij een maritiem bedrijf. De werkgever wilde die man een kans geven maar aarzelde: als hij zijn ontslag zou krijgen, zou het bedrijf SWT moeten betalen tot aan de pensioenleeftijd. Het bedrijf wilde dat omzeilen door 4 tijdelijke contacten van telkens 6 maanden te geven. En daarop is de deal afgesprongen. Het plan van sommige politici om werkloze 50-plussers collectief later minder pensioen te gunnen vond ik zelf asociaal. In het geval van ING versta ik de politieke commotie niet zo goed want de bank betaalt haar thuisblijvers toch uit eigen middelen.”
Vakbond
Ons Recht: Wat kan de vakbond volgens jullie extra doen voor oudere werkzoekenden?
Herman: “De vakbond kan mee aan de kar trekken om oudere werkzoekenden aan te moedigen in hun zoektocht naar een job. In een land als Zweden werken ze met een regressief loon. Het loon zakt daar vanaf een bepaalde leeftijd, maar de werklast wordt ook verkleind. Dat lijkt mij wel iets, maar ik weet dat dit zeer gevoelig ligt bij veel werknemers.”
Linda: “Ik vond het zeer juist dat de vakbonden fel reageerden tegen de omstreden pensioenmaatregel die de regering overwoog voor werkloze 50-plussers. Die maatregel maakte mij heel ongerust. Vakbonden kunnen oudere werkzoekenden mee stimuleren maar ze moeten ook hun invloed gebruiken bij werkgevers: daar moet de mentaliteit zeker nog verbeteren wanneer het om oudere werklozen gaat.” |
Van een harde naar een zachte sector
“Ik had 29 jaar anciënniteit in de farmaceutische sector en kreeg onaangekondigd mijn C4. Ik heb mezelf toen uitgedaagd om binnen mijn verbrekingsperiode een nieuwe job te vinden.
Ik kwam als 53-jarige reeds na 6 maanden terecht van de zowat hardste sector in een zachtere sector – het onthaal op een dokterspraktijk – en ik was tevreden over de nieuwe job en over mezelf. Door de pensionering van die tweede werkgever verloor ik na 4 jaar opnieuw mijn werk.
Ik solliciteerde weer als een gek en stempelde uiteindelijk nauwelijks 3 maanden vooraleer ik als 57-jarige weer werk vond. Ik werk nu als contractueel bediende op een toeristische dienst en kijk uit naar weer nieuwe ervaringen.”