Legale belastingontwijking maakt mij enorm kwaad

Financieel actie netwerk focust op misbruiken bij mulitnationals

Het Financieel Actie Netwerk, kortweg FAN, heeft op 8 juni de zevende editie van Tax Justice Day gehouden. Het netwerk van vakbonden en ngo’s pakte dit jaar uit met een opvallend campagnebeeld. Multinationals betalen volledig legaal geen of heel weinig vennootschapsbelasting en dat heeft een impact op onze sociale dienstverlening. Ons Recht sprak met FAN-coördinator Guido Deckers.

Ons Recht: De brouwer InBev zet 6.000 verpleegkundigen op straat. Dat is pas een opvallende campagneboodschap. Wat bedoelt het FAN daarmee?

Guido: “Bedrijven krijgen belastingvoordelen die zo enorm groot zijn dat er door die belastingontwijking niet genoeg sociaal beleid kan worden gevoerd. Al dat niet geïnde belastinggeld gaat naar enkele privépersonen. Zo worden aandeelhouders alsmaar rijker en de staat armer. Die belastingontwijking is schandalig, maar wel legaal. De verantwoordelijkheid ligt bij de politiek. Zij maken die legale diefstal mogelijk. Dat maakt mij enorm kwaad.”

Ons Recht: Hoe is de Tax Justice Day zeven jaar geleden ontstaan?

Guido: “Het was een reactie op de Tax Freedom Day die het consultancybedrijf Price Waterhouse Cooper organiseerde. Zij berekenden de dag waarop we zogezegd niet meer voor de staat werkten. Die berekening klopte niet en het zei niets over de diverse belastingen op arbeid, kapitaal en vennootschappen. Dat hebben we met het Financieel Actie Netwerk en onze Tax Justice Day rechtgezet. De Tax Freedom Day bestaat vandaag niet meer en ik denk dat wij daar een doorslaggevende factor in waren. Dat is een overwinning.”

Ons Recht: Hebben jullie ook concrete voorstellen om een einde te maken aan de belastingontwijking?

Guido: “Om te beginnen willen we een einde maken aan het belastingparadijs België. Door de financiële crisis is de uitwisseling van financiële informatie tussen banken en belastingdiensten wereldwijd in een stroomversnelling gekomen. België doet aan deze uitwisseling alleen mee voor rekeninghouders die niet hun domicilie in België hebben. Maar het houdt de lippen stijf op elkaar voor rekeninghouders die wel officieel in ons land wonen. Daarmee geeft België de boodschap dat je met je zwart geld beter naar ons land komt.”

“Verder willen we dat multinationals worden verplicht om per land waar ze actief zijn informatie vrij te geven over de winst, de omzet, het aantal personeelsleden, de activa enzovoort. Dan kunnen we land per land correct belastingen innen. En tot slot willen we de grote fraudeurs ontmaskeren. We zijn voor een wereldwijde transparantie via bedrijfsregisters waarin de ware eigenaren van bedrijven worden vermeld. Nu werken belastingontwijkers met schijnondernemingen (zie onderaan).”

Grote fortuinen

Ons Recht: Het FAN vraagt een belasting op grote fortuinen, waarom precies?

Guido: “We vragen een belasting op grote fortuinen omdat de vermogensongelijkheid erg groot is, veel groter dan de inkomensongelijkheid. Die vermogens zijn zo sterk gegroeid dankzij de mogelijkheden die de rijke elite krijgt. Maar die vermogens zijn maar één aspect van een rechtvaardige fiscaliteit. Je moet naar het volledige plaatje kijken. De regering zegt nu bijvoorbeeld dat de personenbelasting is gezakt en klopt zichzelf op de borst. Maar ze zwijgt in alle talen over alle Turteltaksen, btw-verhogingen en besparingen in sociale voorzieningen die er zijn bijgekomen.”

Ons Recht: Veel mensen zijn voorstander van een rechtvaardige fiscaliteit. 85% van de Vlamingen is voor een vermogensbelasting. Hoe komt het dat die er nog niet is?

Guido: “Omdat de krachtsverhoudingen er niet zijn. We organiseren de mensen te weinig. We houden studiedagen, we verspreiden folders, we facebooken, we twitteren; maar als de mensen niet in beweging komen, zal er niets veranderen. Je kan de ideologische en politieke tegenstanders pas van gedacht doen veranderen als er een massa in beweging komt. In beweging komen is alles van manifestaties tot stakingen, pas met heel zo’n beweging zal er iets kunnen veranderen.”

Ons Recht: Die 85% van de Vlamingen mag ook gaan stemmen. Komen hun volksvertegenwoordigers dan op voor andere belangen dan die van de mensen die hen in het parlement hebben gebracht?

Guido: “Niet allemaal natuurlijk. De regering die nu aan zet is, dient inderdaad de belangen van de rijke elite. Ik ben ook ontgoocheld in de sociaaldemocratie. De voorbije dertig jaar hebben de socialisten de bevolking in de steek gelaten. Dat mag worden gezegd en je voelt dat ze door die kritiek terug in een betere richting aan het opschuiven zijn. Maar ook de vakbonden mogen wat mij betreft strijdbaarder worden.”

Politiek heeft macht

Ons Recht: Tegenstanders zullen zeggen dat het programma van het FAN ons jobs kost. Want zonder een fiscaal gunstig klimaat trekken bedrijven weg.

Guido: “Dat is niet waar. De politiek heeft macht en ze kunnen wetten stemmen die dit tegengaan. Dat gebeurt ook. In Frankrijk hebben bedrijven het veel moeilijker om weg te trekken omdat daar wetten zijn die dat tegenhouden. België is een belastingparadijs voor de bedrijven en ze hebben het heel makkelijk om weg te trekken. Als er morgen een politieke macht komt die zegt ‘basta!’, dan zullen bedrijven niet meer verplaatsen.”

Ons Recht: Het FAN is meer dan alleen maar de vermogensbelasting. Wat zijn jullie voorstellen rond de inkomensbelasting of de btw?

Guido: “De personenbelasting moet minder ingewikkeld worden. Ik zou ze ook progressiever maken. Ik vind dat de allerhoogste inkomens terug tegen 60 procent moeten worden belast. Mensen met lagere inkomens zouden minder belastingen moeten betalen.”

“De btw vind ik een onrechtvaardige belasting. Ze houdt op geen enkele manier rekening met het inkomen van mensen. Denk maar aan de verhoging van de btw op elektriciteit van 6 naar 21 procent. Dat is een prijsverhoging voor iedereen, maar ze wordt wel het hardst gevoeld in de arme huishoudens.”

Lees meer op www.hetgrotegeld.be en www.facebook.com/FinancieelActieNetwerk

Auteur: Wouter Parmentier

Hoe zet je de fiscus een neus?

Willy Patroons is directeur en enige aandeelhouder van een Belgische fabriek. Hij wil 5 miljoen euro aan het oog van de fiscus onttrekken. Hoe gaat Patroons dat doen?

Hij richt een schijnvennootschap op in Panama. Daarna opent hij in Luxemburg een rekening op naam van het Panamese bedrijf. Zodra deze constructie is opgezet, koopt hij diensten van de onderneming in Panama en betaalt daarvoor door geld te storten op de Luxemburgse rekening.

Willy Patroons profiteert op twee manieren:

  • Hij vermindert de belastbare winst van zijn onderneming in België, waardoor hij minder vennootschapsbelasting moet betalen.
  • Zijn geld wordt clandestien in Luxemburg belegd op de internationale markten.

Maar hoe komt Patroons nu weer aan zijn geld dat ondertussen is aangegroeid tot 7 miljoen euro? Dat doet hij door een lening aan te gaan bij het Belgische filiaal van zijn Luxemburgse bank, die wordt gedekt door zijn vermogen in Luxemburg. Zo blijft het geld in Luxemburg, waar het is belegd in aandelen en obligaties. Met het geleende geld kan hij een mooie villa bouwen.