“Een proper huis is een teken van mentale inferioriteit”.
Met deze en andere uitlatingen maakt Shirley ons in de gelijknamige film meteen duidelijk hoe zij denkt over de geplogenheden van de gemiddelde vrouw in het midden van vorige eeuw.
Niet dat iemand ooit zou durven beweren dat Shirley Jackson (1916-1965), auteur van de ‘gothic novel’ The Haunting of Hill House, ook maar in iets gemiddeld was. Daar komen Fred en Rose Nemser in Shirley al snel achter. Het jonge stel met literaire en academische ambities vindt in het bosrijke Vermont een onderkomen bij Shirley en haar man, universiteitsprofessor en literair criticus Stanley Hyman. Fred gaat er met het oog op een positie van hoogleraar aan de slag als Hymans assistent. De zwangere Rose, die erg uitkijkt naar de ontmoeting met de schrijfster van het roemruchte The Lottery, wordt prompt ingelijfd als huishoudster. Ze treft er een mentaal fragiele, aan pleinvrees lijdende slons, die stilaan verdwaalt in de verdwijningszaak die zij als inspiratiebron gebruikt voor haar nieuwe werk. Terwijl de mannen drieste woordenwisselingen uitvechten, vinden de vrouwen elkaar in een soort sensuele solidariteit. Een zinderend verzet tegen de keurslijven van de tijd, die hen insnoeren en afremmen.
Je kan deze fictieve episode uit Shirley Jacksons turbulente bestaan nog het best omschrijven als ‘een mogelijkheid tot biografische inkijk’ in haar leven en werk. Zo goed als niets in dit toxische treffen met de schrijfster – hier evengoed belichaamd door Shirley als door Rose als prille versie van zichzelf – is echt gebeurd. En toch krijg je mogelijk een waarachtige indruk van de vroeg gestorven horrorschrijfster, die ten onder ging aan een morsig leven en een tijdsgeest die niet bepaald veel ophad met vrouwen. Cineaste Josephine Decker heft het onderscheid tussen een portret van de schrijfster en haar verbeelding op en zet met Shirley een intrigerende verkenning neer naar wat Jackson kwelde en bewoog. De stekelige dialogen en een soundtrack vol vogel- en krekelgetsjilp en gezoem van insecten dragen bij tot het sinistere sfeertje waarin Decker haar film toepasselijk heeft gedrenkt. Voor wie dan weer niets opheeft met labiele schrijvers, nog dit: het is volop verkneukelen geblazen met de heerlijke manier waarop de (altijd) grandioze Elisabeth Moss in Jacksons botte schoenen stapt.
Thrillingly horrible
Bekijk hieronder de trailer
Shirley is verkrijgbaar op dvd en op VOD via iTunes, Proximus, Google Play, Lumière series en Youtube.
Auteur: Karin Seberechts