“Je kunt het heden beter begrijpen als je het verleden kent”. Onder dit motto trekt de Finse Laura, die in Moskou haar Russisch heeft bijgespijkerd, naar de petrogliefen van Moermansk.
Dat de gewoontjes ogende archeologiestudente op de valreep haar mondainere geliefde Irina in hip Moskou moet achterlaten, valt haar wel tegen. De ontgoocheling wordt er niet minder op wanneer Laura de Russische kinkel aanschouwt met wie zij tijdens de lange treinrit de slaapcoupé moet delen. Die is voor het vertrek al ferm in de olie, kauwt tussen de wodka door op een ranzige worst en flikkert zijn sigarettenas door compartiment nr. 6.
Uitwijkmogelijkheid is er nauwelijks, want de trein zit eivol. En terugkeren naar Moskou zit er ook al gauw niet meer in. Maar hoe langer de tussenstops in steeds onherbergzamer oorden worden, en hoe dichter het averechtse duo de noordpoolcirkel nadert, hoe meer het ijs tussen hen gaat smelten.
De Finse regisseur Juho Kuosmanen stal vijf jaar geleden al een beetje mijn hart met zijn minzame en vermakelijke debuut The Happiest Day in the Life of Olli Mäki. Een boksfilm notabene, of veeleer een film over de (verliefde) man achter de bokser. Met het uitmuntend geregisseerde Compartment No. 6 tekent de Fin opnieuw voor een brok genereuze cinema. Meedeinend op de cadans van de rijdende trein, blijft hij zijn protagonisten aldoor genegen nabij.
Ongedwongen maar trefzeker spoort hij met hen door het Rusland van de late jaren 90. Met Roxy Music en ‘Voyage voyage’ van Desireless waaien westerse klanken de recent ontgrendelde grootmacht binnen. Het IJzeren Gordijn is neergehaald, de USSR is niet meer, Leningrad heet opnieuw Sint-Petersburg. Maar de Lada’s sputteren nog volop door het straatbeeld, de Sovjet-matrones zijn nog overal op post en wodka en zelfgestookte drank benevelen nog even welig de geesten als voor de glasnost.
Empathisch laverend tussen de relicten van de vergane Sovjetstaat laat Kuosmanen de confrontatie tussen Laura en Ljoha uitmonden in een humane en vertederende ontmoeting. Of de rotstekeningen uit een ver verleden uiteindelijk meer klaarheid brengen in het heden, is nog maar de vraag. Misschien is stilstaan bij het heden al een goed begin. Maar dat uit aversie hartelijkheid en zelfs affectie kan groeien, staat in dit delicate duetje met twee ‘mooier’ wordende mensen zowat in steen gehouwen.
Compartment N° 6 (Orig. titel: Hytti nro 6) komt op 26 januari uit in de Belgische zalen.
Recensie: Karin Seberechts