Collectief overleg versterken. Dat was het thema van het vijfde Europees congres van UNI, de Europese vakbond waarbij ACV Puls is aangesloten. Het was deze keer aan de verzamelde Belgische vakbonden om de organisatie op zich te nemen. In principe in Brussel, maar vooral heel digitaal in deze coronatijden.
De timing van het congres kon niet beter. Op het moment dat het interprofessioneel overleg in Brussel muurvast zat, pleitten de vakbonden binnen UNI onomwonden voor bruggen van overleg tussen Europese werknemers, tussen werknemers en werkgevers, tussen werknemers en de politiek. Centrale vraag in het UNI-congres was hoe we het sociaal overleg in Europa – en dus ook in België – kunnen revitaliseren. Want dat het niet alleen in België moeizaam loopt, is duidelijk. Maar als vakbond blijven we resoluut de kaart van het overleg trekken. Wie dat overleg namelijk verengt tot een loopgravenoorlog die enkel gaat over ‘hogere lonen’, doet de waarheid geweld aan.
Sociaal overleg gaat over veel meer. Het gaat over het soort economie dat we opbouwen en over factoren die het ‘werknemersgeluk’ bepalen: inkomen, werkzekerheid, gemoedsrust, veiligheid, sociale verzekering bij ziekte of werkloosheid… Maar even goed over werkdruk, fijne collega’s, respect, werksfeer, ergonomie, ontplooiingskansen, betrokkenheid… Sociaal overleg gaat over al deze thema’s en die worden op hun beurt bepaald door het soort economie waarin we leven en werken.
Daarover moet het debat post-corona gaan. ACV Puls reikt dan ook de hand naar werkgevers en politici om te debatteren over ons toekomstig sociaaleconomisch model. Wat voor economie willen we? Hoe duurzaam willen we zijn? En hoe afhankelijk van de andere kant van de wereld willen we zijn? Want als een schip even dwars gaat liggen in het Suez-kanaal, kreunt de halve Belgische economie. Hoe ecologisch willen we zijn? Hoe innoverend willen we zijn? Willen we goed betaalde of hamburgerjobs? Hoe willen we rijkdom en lasten verdelen? Welk gezondheidssysteem willen we? Wat hebben we daarvoor over en wie betaalt het?
Als de federale regering het gekrakeel over de loonwet wil overstijgen moet ze de sociale partners het juiste kader en instrumentarium aanreiken om dat brede debat te voeren. En daar is loonvorming maar een onderdeeltje van. Door het sociaal overleg echt naar waarde te schatten, kan deze regering zichzelf de politieke hoogspanning besparen en in één moeite door een fundamentele bijdrage leveren aan ons toekomstig economisch en sociaal model. Hopelijk is het voorbije UNI-congres even besmettelijk als het coronavirus en haalt het de IPA-onderhandelingen uit het slop.
Auteur: Stefaan Decock – Algemeen secretaris ACV Puls | Foto: Dries Luyten