De woorden corona en vaccin wil ik maximaal vermijden in dit editoriaal. Daarom kies ik nu voor ‘vitaminen’. Ze zijn gezond, ze versterken, zijn niet gelinkt aan miserie en smaken vaak nog lekker ook. Laat vitaminen daarom de kern vormen van onze wensen en ambities voor 2021 – op vele domeinen.
De wereld is toe aan een stevige vitaminekuur. Joe Biden heeft de eer een griezelige pagina in de wereldgeschiedenis om te draaien. Hopelijk is hij minstens even belangrijk voor het klimaatbeleid in positieve zin als zijn voorganger dat was in negatieve zin. Hopelijk zal hij voor miljoenen Amerikanen ook terug enige sociale bescherming opbouwen.
En hopelijk heeft ook Europa met Ursula Von der Leyen het juiste vitaminedoosje op zak. In het complexe Europa staat ze ambitieus rechtop in de zoektocht naar een Europees minimumloon, een klimaatomslag en een sociaaleconomische politiek die Europa poogt te verenigen in plaats van te verdelen.
In België vaart de veelkleurige Vivaldi-regering inmiddels een paar maanden vaste koers. Het gaat er tot nog toe beleefder, stijlvoller en veel minder polariserend aan toe dan in de vorige federale editie. Dat is nog niet hetzelfde als een super goed beleid zoals wij het zouden willen. Dat zal nog moeten blijken zodra de huidige c*****crisis écht onder controle is. Of nog liever achter de rug.
De regering De Croo zou alleszins wat vitaminen kunnen bezorgen aan het sociaal overleg. Dat zal nodig zijn. Want werkgevers zitten nog steeds in hun “regering Michel-modus.” Dat betekent zoveel als “waarom zouden we met de vakbonden akkoorden maken als we via de regering onze zin krijgen zonder enige tegenprestatie?” De beste manier voor de regering om het sociaal overleg vitaminen toe te dienen is door de werkgevers een paar keer met beslissingen te confronteren die hen duidelijk maken dat ze beter akkoorden sluiten dan de politiek voortdurend als hun persoonlijk verlengstuk te zien.
Een eerste mogelijkheid daartoe is alvast uitvoering geven aan de welvaartsvastheid van de sociale uitkeringen voor werklozen, gepensioneerden, zieken, mindervaliden… Werkgevers weigeren halsstarrig een compromis te zoeken.
Een tweede mogelijkheid krijgt de regering bij het interprofessioneel overleg. De loonwet is onuitvoerbaar omdat er geen transparante of bruikbare gegevens uit de buurlanden zijn om onze concurrentiepositie mee te vergelijken. En toch hebben honderdduizenden werknemers nood aan koopkrachtverhogingen. Als er aan kapitaalbezitters vergoedingen worden uitgekeerd via dividenden, hoe leg je dan uit dat er geen koopkrachtverhogingen mogelijk zijn voor de werknemers via lonen? Niet dus. Er zijn overigens voldoende uitdagingen zoals telewerk, kansen voor jonge starters, eindeloopbaan, tewerkstelling, vorming… om afspraken over te maken.
Wij wensen je vitamine A, B, C en D voor je gezondheid, voor de wereld en voor het sociaal overleg!
Auteur: Stefaan Decock