Anita slaat lunch over om te besparen
Anita* werkt in een bekende winkelketen en valt onder één van de laagste looncategorieën. Omdat de meeste werknemers geen voltijds contract, laat staan een vast contract, krijgen, werken velen noodgedwongen deeltijds, hopend op meer uren; zij verdienen dus nog een stuk minder.
“Logisch dat ik meer inkomen nodig heb om rond te komen”, vertelt Anita. “Wij voelen het vooral wanneer onze energiefactuur elk jaar weer stijgt. Elektriciteit, water en gas worden elk jaar duurder. Zo wordt het voor winkelpersoneel met een gezin onmogelijk om rond te komen. Aan het eind van de maand is het altijd weer krabben. Ik vind het natuurlijk prima dat ACV Puls over onze lonen onderhandelt maar door de hoge belastingen hou ik van extra’s bijna niets over”.
Federale werkbonus
De overheid tracht dit probleem onder andere via de ‘werkbonus’ aan te pakken. De federale werkbonus zou moeten waarborgen dat werknemers met een laag loon toch een netto-inkomen ontvangen dat hoger is dan wat ze als werkzoekende zouden krijgen, maar dan zonder het brutoloon te verhogen. Wat is de praktijk? In veel gevallen houdt de werknemer een stuk minder over aan het einde van de maand wanneer de werkbonus wordt gecombineerd met een loonsverhoging.
Chris van Droogenbroeck, sectorverantwoordelijke bij ACV Puls voor de distributie: “Het kan niet dat mensen met lage lonen te weinig overhouden van de loonsverhoging omdat de werkbonus dit opsoupeert. Zo zien mensen niet langer het nut in van sectoronderhandelingen. Maar die onderhandelingen zijn wel belangrijk want het brutoloon is belangrijk voor je pensioen, het ziekenfonds enzovoort”.
Lonen moeten naar omhoog
Pittig detail: de werkbonus komt uit de pot van de RSZ. De laagste lonen krijgen dus op korte termijn een cadeau(tje), maar op lange termijn heeft de RSZ minder inkomsten waardoor sommige politieke partijen een gedroomd excuus hebben om nog meer te besparen. Chris Van Droogenbroeck geeft dan ook de voorkeur aan het verhogen van de minimumlonen, maar dan met véél meer dan de huidige voorgestelde 3,5%.
“Eigenlijk moeten we de werkbonus groen kleuren en doorstrepen want we kunnen beter!”, stelt Chris. “De lage lonen moeten een stuk naar omhoog, en de belastingen moeten rechtvaardiger worden voor iedereen zodat mensen met een laag inkomen écht voordeel halen uit de bruto loonsverhoging”.
Werkende armen
Terug naar winkelbediende Anita. Ze is 42, een alleenstaande moeder van 2 kinderen. Deze verkoopster bij een bekende winkelketen bekent dat ze ‘s middags niet eet om geld uit te sparen. Haar collega’s weten dat, en erger nog: sommige van hen doen net hetzelfde. Je leest het goed: in één van ‘s werelds rijkste landen slaan werknemers een noodzakelijke maaltijd over omdat ze zich dit niet kunnen veroorloven.
Als we de race to the bottom in vele sectoren willen stoppen, moet er iets veranderen. ACV Puls zal deze situatie blijven aankaarten want dit is onhoudbaar. De winkelketen zelf zegt op de hoogte te zijn van ‘de persoonlijke problematiek van sommige personeelsleden’. Zij koppelen dit aan langdurige ziektes of scheidingen en verwijzen naar eigen zeggen door naar het CAW. Het feit dat werknemers hun lunch zouden overslaan om geld te besparen, was de directie ‘niet specifiek bekend’.
(*) Anita is een schuilnaam. Zij getuigt liever anoniem over haar ervaringen.
Auteur: Frederik Vermeulen | Foto: Shutterstock