Nieuwe eigenaar hoopt winstgevendheid te laten terugkeren
De glorietijd van de kleine familiale speelgoedwinkel is al lang voorbij. Wie speelgoed wil kopen, moet het tegenwoordig vooral stellen met vestigingen van grote ketens of bestelt via webwinkels. De verlieslatende Belgische winkels van Bart Smit zijn sinds kort in handen van de keten Maxi Toys. “Wij hopen dat de nieuwe eigenaar de winkels van Bart Smit weer winstgevend zal kunnen maken”, zegt LBC-NVK-secretaris Marc Jacobs. “Als dat lukt, is er hopelijk weer meer ruimte om extra volk in de winkels aan het werk te zetten.”
In ons land is de verkoop van speelgoed tegenwoordig voor een flink deel in handen van ketens als Dreamland (een onderdeel van Colruyt), Bart Smit en Maxi Toys. Bart Smit is vooral bekend in het noorden des lands, terwijl Maxi Toys sterk staat in Franstalig België en Noord-Frankrijk. Alle winkels van Bart Smit zullen op korte termijn onder de naam Maxi Toys gaan werken.
Dreamland vind je vooral in winkelcentra of langs grote verbindingswegen. Bart Smit is veel meer te vinden in stadskernen. Ook Fun en Happyland hebben een zekere bekendheid.
Portugees investeringsfonds
Eigenlijk was Bart Smit eigendom van het Nederlandse Intertoys, dat eerder dit jaar failliet werd verklaard. Een faillissement waarmee in Nederland het doek viel voor 286 speelgoedwinkels en twee distributiecentra. Maar het ziet ernaar uit dat het Portugese investeringsfonds Green Swan Intertoys in Nederland nieuw leven zal inblazen. In België is Green Swan al de eigenaar van Maxi Toys, dat zijn marktpositie gevoelig versterkte door de Bart Smit-winkels in te lijven.
“Intertoys was ooit een onderdeel van de Nederlandse Blokker Holding”, weet Marc Jacobs. “Op zeker ogenblik zag Blokker Holding zich genoodzaakt om allerlei activiteiten van de hand te doen, ook de speelgoedpoot. Intertoys en ook de Belgische activiteiten (Bart Smits) kwamen zo in handen van het Britse investeringsfonds Alteri. Een nieuw management bij Bart Smit leek verstandige plannen te hebben. Ze wilden spijtig genoeg een aantal winkels sluiten maar ook de resterende vestigingen moderniseren. Eind 2018 draaide de wind bij Alteri: het investeringsfonds wilde geen inspanningen meer doen en wilde zich ontdoen van Intertoys en Bart Smit. Het is me niet duidelijk waarom ze van gedacht veranderden. Mogelijk speelde het brexitdossier een rol.”
Toen Intertoys uiteindelijk failliet ging, bleef de Belgische poot van Bart Smit buiten dat faillissement. De teloorgang van Intertoys was wel erg lastig voor de Belgische activiteiten want die werden beleverd vanuit Nederland.
Het investeringsfonds Green Swan had ambitie om te groeien in de speelgoedhandel en zag investeringen in België en Nederland wel zitten. “Met Maxi Toys zaten zij al in Spanje, Portugal, Frankrijk en Franstalig België. En die keten maakt gelukkig wel winst.”
Felle concurrentie
De speelgoedketens zijn onderling stevige concurrenten maar moeten ook optornen tegen webwinkels als Bol.com en ketens als Kruidvat en Action. “Bij Kruidvat en Action is speelgoed maar een stukje van het assortiment. Bol.com kan veel meer speelgoedartikelen leveren. Maxi Toys denkt een meerwaarde te kunnen bieden door te investeren in wat zij ‘belevingswinkels’ noemen: kinderen moeten artikelen kunnen voelen en vastpakken. Volgens Maxi Toys vallen er goede zaken te doen door fysieke winkels te combineren met online verkoop.”
Colruyt-dochter Dreamland is, net als Maxi Toys, winstgevend. Ze wil ook ‘bricks’ (stenen) en ‘clicks’ (internet) combineren. Maar die keten verkoopt niet alleen speelgoed, ze heeft ook veel schoolartikelen en multimedia in haar aanbod.
“Maxi Toys maakte op een drafje een speciale folder om nog zoveel mogelijk te verkopen rond de paasvakantie. Bart Smit zal dus van naam veranderen en zal systemen zoals informatica en kassa’s moeten afstemmen op die van Maxi Toys.”
Herstructureringsplan
“De directie van Maxi Toys wil bij de ex-Bart Smit-winkels het eerder afgesproken herstructureringsplan en de daaraan gekoppelde cao naleven”, vertelt Marc. “Dat plan dateert nog uit de Intertoys-periode. Maxi Toys wil de situatie nog wel wat grondiger bestuderen en daarna een update geven aan de vakbonden. Een beetje verdacht is dat de nieuwe eigenaars spreken van 30 Bart Smit-winkels in België, terwijl het er in werkelijkheid nog 39 zijn.”
“Wij hopen dat de speelgoedbusiness niet volledig zal moeten wijken voor het online geweld en dat de sector in zijn geheel weer wat rendabeler zal worden. Momenteel is er in veel winkels een gebrek aan personeel en te veel werkdruk. Als de sector winstgevender kan worden, krijgt de vakbond mogelijk weer meer ruimte om aan te dringen op een betere personeelsbezetting. Maar de digitalisering is en blijft natuurlijk een stoorzender voor alles wat met werkzekerheid te maken heeft.”