Ambulanciers zetten alarmsirene op

Veel te lange shifts brengen veiligheid in gedrang

Vierhonderd tot vijfhonderd uur per maand werken. Shifts van 24 uur die uitlopen tot soms wel 96 uur, aan één stuk. Neen, je leest het goed: dat is de harde werkelijkheid voor sommige ambulanciers. Terecht zetten ze vorige maand hun alarmsirene op, om op te komen voor correcte arbeidsvoorwaarden en voor de veiligheid. Ons Recht praatte met vakbondssecretaris Bart Thys, verantwoordelijk voor onder andere de sector van de ambulancediensten. “Ik verbaas me er elke dag over hoe weinig ongevallen er gebeuren met ambulances”, vertelt Bart.

“Ambulanciers die vast in dienst zijn bij een privaat ambulancebedrijf werken nu in shifts van 24 uren”, legt Bart Thys uit. “Dat wil zeggen van 7 uur ’s ochtends tot 7 uur ’s ochtends de volgende dag. Ze kunnen op elk moment een oproep krijgen. Soms zijn er wel 3 oproepen per nacht. Van veel rust is dan geen sprake meer, als je weet dat een interventie vaak een uur tot anderhalf uur duurt. Natuurlijk komt dat de veiligheid van de ambulancier, de patiënt en het andere verkeer niet ten goede, integendeel. Het is verwonderlijk dat er niet meer ongevallen gebeuren met ambulances. Bovendien presteren ze elf tot twaalf shifts per maand. Simpel uitgerekend wil dat zeggen dat ze zo’n 60 uur per week en meer werken, tegen een loon dat niet hoger ligt dan het gemiddelde van een bediende.”

Ons Recht: Wat is een mogelijke oplossing voor het probleem?
Bart: “Zowel wij als de arbeidsinspectie struikelen over die lange shifts van 24 uren, waarvan ambulanciers er vaak maar 11 betaald krijgen. Die shifts zouden moeten worden gehalveerd naar 12 uren. Maar voor ambulancebedrijven is werken in shifts van 12 uren flink duurder. Zij geven aan dat dit onbetaalbaar is, ook al omdat de subsidiëring vanuit de overheid lang niet toereikend is. Er is een structurele onderfinanciering in de sector. De 35 miljoen euro die minister Maggie De Block (Volksgezondheid) in de sector heeft gepompt, is op zich welkom, maar in de praktijk is het vooral een doekje voor het bloeden.”

Winst maken

Ons Recht: Bijna alle ambulancediensten zijn privébedrijven, die dus vooral winst willen maken?
Bart: “Klopt, en dat is fundamenteel verkeerd. Hulp krijgen is een basisrecht. Iets waarin de overheid moet voorzien. Maar die trekt er haar handen vanaf. Private ondernemingen willen in de eerste plaats geld verdienen. Dat valt niet te rijmen met hulpverlening, ook al verzorgen die privébedrijven voornamelijk niet-dringend ziekenvervoer. Je bent hoe dan ook met mensen en mensenlevens bezig.”
Ons Recht: Wat is de volgende stap?
Bart: “Ziekenhuizen hebben ook een belangrijke verantwoordelijkheid. Zij schrijven om de zoveel tijd aanbestedingen uit ter attentie van de ambulancediensten. Ze zouden veel meer rekening moeten houden met de loon- en arbeidsvoorwaarden bij de ambulancebedrijven. Zo kunnen ze bijvoorbeeld de shifts van 12 uren als voorwaarde in de aanbestedingen zetten. Via de ondernemingsraad in de ziekenhuizen trachten wij de druk op de directie te vergroten. Alleen zo zal de kwaliteit van het ambulancevervoer en de eerste hulpverlening kunnen verbeteren.”