Vraag van de maand
Technische ontwikkelingen maken het voor de werkgever steeds gemakkelijker om het surf- en mailgedrag van zijn werknemers te controleren. Tijdens de werkuren en in het kader van de werkrelatie heeft de werkgever het recht om de arbeidsprestaties te controleren. Betekent dit dan ook dat de werkgever zijn controlerecht onbeperkt mag uitoefenen? En druist dit dan niet in tegen het recht op privacy van de werknemer?
Voorwaarden en beperkingen
De werkgever moet zich houden aan bepaalde voorwaarden en beperkingen. Als hij het privégebruik van e-mail en toegang tot internet wil controleren, moet hij cao nr. 81 van 26 april 2002 naleven. Die gaat over de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de werknemers bij het controleren van elektronische online communicatiegegevens. De werkgever mag alleen algemene controles doen als hierbij één of meer van de volgende rechtmatige doeleinden worden nagestreefd en de inmenging in de persoonlijke levenssfeer tot een minimum wordt beperkt:
1. De controles moeten dienen om ongeoorloofde of lasterlijke feiten te voorkomen; feiten die strijdig zijn met de goede zeden of die de waardigheid van een andere persoon kunnen schaden;
2. De controles moeten dienen ter bescherming van de economische, handels- en financiële belangen van de onderneming die vertrouwelijk zijn; en om ermee in strijd zijnde praktijken te bestrijden (bijvoorbeeld het verspreiden van vertrouwelijke bestanden);
3. De controles mikken op de veiligheid en/of de goede technische werking van de IT-netwerksystemen van de onderneming (met inbegrip van de controle op de kosten die ermee gepaard gaan) en op de fysieke bescherming van de installaties van de onderneming;
4. De controles mikken op het te goeder trouw naleven van de beginselen en regels voor het gebruik van onlinetechnologieën bepaald in de onderneming.
De controle moet altijd in verhouding staan tot het nagestreefde doel waarbij alleen controle van het strikt noodzakelijke mogelijk is. Het ‘inzagerecht’ mag dus niet worden misbruikt. Controleren mag bijvoorbeeld alleen wanneer de vastgestelde onregelmatigheid zwaarwichtig is en er een gevaar is voor de veiligheid van het IT-netwerk.
De controle moet ook transparant zijn. De werknemer moet voldoende worden ingelicht over alle aspecten van de controle. De werkgever die wil controleren moet de werknemers en hun vertegenwoordigers vooraf inlichten (bij voorkeur via het arbeidsreglement). Een werknemer kan alleen een sanctie krijgen als de inbreuk en de mogelijke sancties in het arbeidsreglement staan en als hij of zij de geldende bedrijfsregels kende en zich er uitdrukkelijk mee akkoord verklaarde.
Hoe dan ook moet de werkgever altijd aandacht hebben voor de privacyrechten van de werknemer en moet hij daarmee rekening houden bij controles op de werkvloer. Het is belangrijk dat er een evenwicht blijft tussen het door de werkgever nagestreefde doel, de impact op de werkvloer en de inmenging in het privéleven van de werknemer.